Adroddiad newydd yn Datgelu Data Amrywiaeth Ffilm Cymru a Pherfformiad y Swyddfa Docynnau

© Censor (2021)
Dydd Mercher, 7fed Mehefin 2023

Mae Canolfan Ffilm Cymru wedi rhyddhau adroddiad yn archwilio perfformiad 14 o ffilmiau allweddol gyda chysylltiadau Cymreig a gafodd eu rhyddhau mewn sinemâu rhwng Mawrth 2021 a Mawrth 2022.  

Cafodd y ffilmiau, sy'n amrywio o Prano Bailey Bond's Censori The Welshman gan Lindsay Walker, Y Cymroeu dewis fel sampl o 20 teitl hysbys, gan adlewyrchu ystod o strategaethau a meintiau rhyddhau. Manteisiodd pob teitl ar gefnogaeth strategaeth Gwnaethowyd yng Nghymru Canolfan Ffilm Cymru, sy'n cael ei ariannu gan Cymru Greadigol a'r BFI. Mae cysylltiadau Cymreig yn cynnwys lle cafodd ffilmiau eu gosod neu eu ffilmio yng Nghymru, neu eu gwneud gan neu sy'n cynnwys talent o Gymru.

Mae'r adroddiad unigryw hwn, a ysgrifennwyd gan yr ymgynghorydd dosbarthu Delphine Lievens, yn arwain ymlaen o astudiaeth gyfatebol a luniwyd gan Ganolfan Ffilm Cymru yn 2020. Mae'n amlinellu ystod o ddata allweddol gan gynnwys sut mae ffilmiau Cymru yn cael eu hariannu, cynhyrchu, marchnata a dosbarthu, ynghyd ag amrywiaeth o ystadegau amrywiaeth. Nod y gwaith yw creu meincnodau newydd fel bod modd archwilio tueddiadau sy'n dod i'r amlwg mewn ymddygiad cynulleidfa yng Nghymru yn flynyddol, gan alluogi'r diwydiant sgrin i ymateb. 

Dywedodd Hana Lewis Rheolwraig Canolfan Ffilm Cymru:  

Rydym yn cymryd ysbrydoliaeth o wledydd fel Sweden lle maent yn rheolaidd yn cyhoeddi data am berfformiad eu ffilmiau brodorol ac yn defnyddio hyn i lywio cynyrchiadau yn y dyfodol yn ogystal â strategaethau dosbarthu a gwerthu. Mae diffyg data a rennir am ffilm yng Nghymru a chredwn, drwy ddatblygu'r gwaith hwn, y gallwn ddeall yn well sut mae cynulleidfaoedd yn ymateb i gynnwys ar y sgrin ac yn cwestiynu materion ynghylch tegwch, gan flaenoriaethu ffilmiau sy'n archwilio cynrychiolaeth deg. Mae hefyd yn ein galluogi i ddeall pa mor dda y mae Gwnaethpwyd yng Nghymru yn gweithio fel cynllun, fel y gallwn deilwra ein cefnogaeth a sicrhau bod straeon Cymreig yn cyrraedd cynulleidfaoedd.

Cymerodd y 14 teitl a adolygwyd ar gyfer yr adroddiad hwn £1.1 miliwn yn swyddfeydd tocynnau'r DU ac Iwerddon, gyda 13% o'r derbyniadau hynny yng Nghymru (cynnydd o 2% ers 2020). Roedd tri chwarter (77%) o'r ffilmiau yn uwch na'r gyfran o'r farchnad gyfartalog o 3.15% ar gyfer swyddfeydd tocynnau Cymru 2021. Mae'r adroddiad yn dangos bod ffilmiau llai wedi’u gosod yng Nghymru neu â straeon Cymreig yn boblogaidd gyda sinemâu a'u cynulleidfaoedd yng Nghymru. Mae'n amlygu ffilmiau fel Y Cymro a gafodd 100% o'i dangosiadau mewn sinemâu yng Nghymru; La Cha Cha, a gymerodd 99% o'i swyddfa docynnau o safleoedd yng Nghymru a'r The Toll, a wnaeth 83% o'r swyddfeydd tocynnau yng Nghymru. 

Mae Cyfarwyddwr Y Cymro Lindsay Walker yn esbonio pa mor bwysig oedd cefnogaeth sinemâu a Gwnaethpwyd yng Nghymru i ryddhau'r ffilm:

Roedd hi mor bwysig bod Y Cymro yn cael ei sgrinio mewn sinemâu lleol, roedd yn arbennig! Daeth â chymunedau at ei gilydd a rhoddodd mwy o ymdeimlad o falchder i'n hanes yng Nghymru. Roedd cael dangos y ffilm mewn sinemâu annibynnol yn ystod y pandemig yn caniatáu i sinemâu llai agor a rhoi cynulleidfaoedd yn ôl mewn seddi ac fe wnaeth Gwnaethpwyd yng Nghymru ein helpu i gyflawni hynny. Mae'n anhygoel beth mae ffilm yn gallu ei wneud drwy ddod â phobl at ei gilydd.

Un o brif ganfyddiadau'r adroddiad yw, er gwaethaf ymrwymiad cynyddol i degwch a chynhwysiant yn niwydiant ffilm y DU, ni chafodd yr un o'r 14 ffilm a ddadansoddwyd eu cyfarwyddo, eu cynhyrchu na'u hysgrifennu gan bobl ddu neu leiafrif ethnig, a oedd yn ostyngiad o 4% yn 2020. Er bod cynnydd o 32% mewn cyfarwyddwyr benywaidd a chynnydd o 10% mewn cynhyrchwyr benywaidd, nid oedd yr un ohonynt yn wneuthurwyr ffilmiau nad oeddent yn wyn. Roedd cynnydd o 2% mewn credydau arweiniol ar gyfer actorion o gefndiroedd nad ydynt yn wyn (o 7% i 9.38%).

Mae Ila Mehrotra, Cyfarwyddwr y ffilm newydd Being Hijra (2023) sy'n dogfennu asiantaeth fodelu trawsryweddol gyntaf India, yn esbonio pam mae straeon gan wneuthurwyr ffilm amrywiol yn hanfodol i Gymru:

Pan gawn y cyfle i adrodd ein straeon ein hunain yna mae tocenistiaeth yn rhywbeth sydd yn perthyn i'r gorffennol, ond er mwyn cyrraedd yna mae angen i'r diwydiant ffilm roi cyfleoedd creadigol, gyda thâl teilwng sydd yn creu sefydlogrwydd ariannol a chreadigol hir dymor yn ein bywydau. Dim ond wedyn y gwelwn ni newid gwirioneddol o flaen a thu ôl i'r camera. 

Roedd data allweddol arall yn cynnwys nad oedd ffilmiau Cymreig yn cael eu rhyddhau yn ystod y cyfnod (gostyngiad o un ffilm, Anoracyn 2020). Rhagwelir y bydd hyn yn gwella'n sylweddol dros y blynyddoedd nesaf gyda chyhoeddiad Cronfa Datblygu Sinema Cymru.  

Ychwanegodd Gerwyn Evans, Dirprwy Gyfarwyddwr, Cymru Greadigol:

Mae'r math hwn o ymchwil mor bwysig gan ei fod yn helpu i roi darlun cywir o'r sector ffilm yng Nghymru ac yn ein galluogi i nodi meysydd lle mae'n rhaid i ni wneud gwell gwaith o adlewyrchu a chynrychioli ein cymunedau. Er ei bod yn galonogol gweld cynnydd yng nghynrychiolaeth cyfarwyddwyr benywaidd yn y diwydiant sgrin yn 2021/22, mae'n amlwg bod llawer i'w wneud eto i herio'r diffyg amrywiaeth a chynhwysiant ar draws Ffilm a Theledu. Mae Cymru Greadigol wedi ymrwymo i sbarduno newid yn y maes hwn drwy barhau i weithio mewn partneriaeth, cymorth ariannol a chefnogi cynlluniau hyfforddeion. Ein cenhadaeth yw mynd i'r afael â'r materion hyn yn uniongyrchol ac, yn eu tro, creu mwy o gyfleoedd i bobl o bob cefndir, ar bob cam o'u gyrfa yn y sgrin.

Efallai bod ffilmiau sy'n bodloni meini prawf cynhwysiant ehangach wedi'u hariannu rhwng mis Mawrth 2020 a mis Mawrth 2021 ond heb eu rhyddhau, ac felly nid oeddent yn gymwys i'w dadansoddi yn yr adroddiad hwn. Mae Canolfan Ffilm Cymru wedi ymrwymo i ymgymryd â'r ymchwil hwn yn flynyddol, yn amodol ar gyllid, ac mae'n gweithio ar ddetholiad o deitlau gyda thalent amrywiol, gan ryddhau yn 2023.

Mae prosiect Gwnaethpwyd yng Nghymru Canolfan Ffilm Cymru yn cynnig gweithgareddau drwy gydol y flwyddyn mewn partneriaeth ag arddangoswyr o Gymru, gan gynnwys catalog ffilmiau, sy'n cynnwys dros 700 o ffilmiau byrion a ffilmiau gyda chysylltiadau Cymreig. Mae Gwnaethpwyd yng Nghymru yn bosibl diolch i gefnogaeth uniongyrchol gan Lywodraeth Cymru drwy Cymru Greadigol a Rhwydwaith Cynulleidfa Ffilm BFI (FAN), gan ddyfarnu arian gan y Loteri Genedlaethol. Mae BFI FAN yn cynnig cymorth i arddangoswyr ledled y DU gyfan, i hybu rhaglenni diwylliannol ac ennyn diddordeb cynulleidfaoedd amrywiol. Yng Nghymru, arweinir gweithgarwch gan Ganolfan Ffilm Cymru, a reolir gan Chapter. 

Gall cynulleidfaoedd weld newyddion am ffilmiau sydd i ddod ar  yr adran gwnaethpwyd yng Nghymru ar wefan Canolfan Ffilm Cymru, neu drwy ddilyn @Filmhubwales ar y cyfryngau cymdeithasol.   

-DIWEDD-

Darllenwch y datganiad i’r wasg llawn.

Gwled y ffeithlun cryno y adroddiad llawn:

Am ragor o wybodaeth cysylltwch gyda: 

Radha Patel, Swyddog Gwnaethpwyd yng Nghymru ar 02920 311 063 / radha@filmhubwales.org  
Lisa Nesbitt, Swyddog Datblygu, ar 02920 311 067 / lisa@filmhubwales.org
Hana Lewis, Rheolwraig Strategol, ar 02920 353 740 /  hana@filmhubwales.org 

Nodiadau ar ddiffiniadau 

Welsh Connections refers to films with one or more of the following:

  • Cynnwys talent ffilm o Gymru (cyfarwyddwr/cynhyrchydd/ awdur/prif gast),  
  • Wedi'i wneud gan gwmnïau cynhyrchu neu wneuthurwyr ffilm sy'n weithgar yng, Nghymru (gan gynnwys y rhai a wneir gyda chyllid asiantaeth neu Lywodraeth Cymru),  
  • Wedi'u gosod yng Nghymru, neu sy'n delio â straeon, digwyddiadau neu bobl Cymru (go iawn neu ffuglennol), 
  • Wedi'i gwneud yn yr iaith Gymraeg,  
  • Straeon rhyngwladol gan dalent Cymru. 

 

Am Canolfan Ffilm Cymru: 

Mae Canolfan Ffilm Cymru (CFfC) yn dathlu sinema. Rydym yn cefnogi cyrff sy’n dangos ffilmiau – o wyliau ffilmiau i gymdeithasau a chanolfannau celfyddydau cymysg. Wrth gyd-weithio gyda dros 300 o arddangoswyr Cymreigein bwriad ydy cynnig y ffilmiau Prydeinig a rhyngwladol gorau i bob cynulleidfa ar draws Cymru a’r DU. Ers sefydlu Canolfan Ffilm Cymru yn 2013 rydym wedi cefnogi dros 300 o brosiectau sinema a chyrraedd dros 560,000 o aelodau cynulleidfa.  

Rydym yn rhan o rwydwaith wyth canolfan yn y DU a gyllidir gan y Sefydliad Ffilm Prydeinig (BFI) fel rhan o Rwydwaith Cynulleidfa Ffilm (FAN), mae Chapter wedi’i benodi fel y Corff Arwain Canolfan Ffilm (FHLO) yng Nghymru.

Rydym hefyd yn falch o fod wedi arwain ar strategaeth Sinema Cynhwysol y DU ar ran BFI FAN 2017-23.

Gwefan, Twitter, Facebook, Instagram 

Am Rhwydwaith Cynulleidfa Ffilm BFI  

Gyda chefnogaeth arian y Loteri Genedlaethol, mae'r Rhwydwaith Cynulleidfas Ffilm BFI (FAN), yn ganolog i nod y BFI i sicrhau bod y dewis mwyaf o ffilm ar gael i bawb. Wedi'i sefydlu yn 2012 i adeiladu cynulleidfaoedd sinema'r DU ehangach a mwy amrywiol ar gyfer ffilmiau Prydeinig a rhyngwladol, mae FAN yn gydweithrediad unigryw, ledled y DU sy'n cynnwys wyth Canolfan a reolir gan sefydliadau ffilm a lleoliadau blaenllaw sydd wedi'u gosod yn strategol ledled y wlad. Mae FAN hefyd yn cefnogi datblygiad talent gyda Gweothredwyr Talent Rhwydwaith BFI ym mhob un o'r Canolfannau Saesneg, gyda chenhadaeth i ddarganfod a chefnogi awduron, cyfarwyddwyr a chynhyrchwyr talentog ar ddechrau eu gyrfaoedd.  

Canolfannau Ffilm FAN BFI yw:  

  • Arweinir Canolfan Ffilm Canolbarth Lloegr gan Broadway, Nottingham yn gweithio mewn partneriaeth â'r Flatpack o Birmingham 
  • Arweinir Canolfan Ffilm y Gogledd ar y cyd gan Showroom Workstation, Sheffield a HOME Manchester  
  • Arweinir Canolfan Ffilm De Ddwyrain gan yr Independent Cinema Office  
  • Arweinir Canolfan Ffilm De Orllewin gan Watershed ym Mryste 
  • Arweinir Canolfan Ffilm yr Alban gan Glasgow Film Theatre  
  • Arweinir Canolfan Ffilm Gogledd Iwerddon gan Brifysgol Queen's, Belfast  
  • Arweinir Canolfan Ffilm Cymru gan Chapter yng Nghaerdydd 
  • Arweinir Canolfan Ffilm Llundain gan Film London 

Gwefan  

Am BFI  

Rydym yn elusen diwylliannol, dosbarthydd y Loteri Cenedlaethol a chorff arweiniol y DU ar gyfer ffilm a’r ddelwedd symudol. Ein cenhadaeth ydy: 

  • cefnogi creadigrwydd a mynd ati i chwilio am y genhedlaeth nesaf o storïwyr y DU 
  • tyfu a gofalu am Archif Genedlaethol y BFI, archif ffilm a theledu mwyaf y byd 
  • cynnig yr ystod ehangaf o ddiwylliant delweddau symudol y DU a rhyngwladol drwy ein rhaglenni a'n gwyliau - a gyflwynir ar-lein ac mewn lleoliad 
  • defnyddio ein gwybodaeth i addysgu a dyfnhau gwerthfawrogiad a dealltwriaeth y cyhoedd 
  • gweithio gyda'r Llywodraeth a'r diwydiant i sicrhau twf parhaus diwydiannau sgrin y DU 

Wedi'i sefydlu ym 1933, mae'r BFI yn elusen gofrestredig a lywodraethir gan Siarter Frenhinol.  

Cadeirydd Bwrdd Llywodraethwyr BFI yw Tim Richards.
Gwefan, Facebook, Twitter  

Am Chapter 

Chapter ydy un o ganolfannau celfyddydau mwyaf, a mwyaf deinamig Ewrop gyda sinemâu, theatrau, gofod arddangos, stiwdios a chaffi, bariau arobryn a dros 60 gofod gweithio diwylliannol a mwy. Mae gan Chapter enw da rhyngwladol am ragoriaeth, arloesi a chydweithredu. Mae’n cynnig rhaglen newidiol barhaus o ffilmiau ac arddangosfeydd gorau o Gymru ac o amgylch y byd.
Gwefan, Facebook, Twitter
 

Am Cymru Greadigol   

Mae Cymru Greadigol yn un o asiantaethau mewnol Llywodraeth Cymru sy'n cefnogi datblygiad y diwydiant creadigol sy'n tyfu'n gyflym yng Nghymru. Rydym yn canolbwyntio ar ddatblygu a hyrwyddo twf ar draws y sectorau Sgrin, Digidol, Cerddoriaeth a Chyhoeddi, gan leoli Cymru fel un o'r lleoedd gorau yn y byd i fusnesau creadigol ffynnu. 
Gwefan, Twitter 

Efallai yr hoffech chi hefyd

^
CY